Bez współpracy międzynarodowej, w tym wymiany akademickiej i studenckiej, wspólnych badań – nie można dzisiaj mówić o rozwoju jakiejkolwiek uczelni – podkreślali uczestnicy inauguracyjnego posiedzenia Uniwersyteckiej Komisji Umiędzynarodowienia, która obradowała w piątek w Uniwersytecie Gdańskim.
Uniwersytecka Komisja Umiędzynarodowienia została powołana przez Konferencję Rektorów Uniwersytetów Polskich w listopadzie tego roku z inicjatywy Rektora prof. dr hab. Piotra Stepnowskiego. Na przewodniczącą komisji na lata 2023-24 wybrano Prorektor ds. Współpracy Międzynarodowej dr hab. Anna Jurkowska-Zeidler, prof. UG. Tym samym siedzibą UKU w tej kadencji została nasza uczelnia.
– To niezwykle ważne, że siedzibą Uniwersyteckiej Komisji Umiędzynarodowienia jest Gdańsk, który w swojej tysiącletniej tradycji był miejscem spotkań międzykulturowych, międzynarodowościowych – powiedziała Prorektor prof. UG Anna Jurkowska – Zeidler. – Jest taki obraz „Apoteoza Gdańska” Izaaka van Den Blocka, który wisi w Czerwonej Sali Ratusza Głównego Miasta, przedstawiający Gdańsk jako idealną wspólnotę, gdzie spotykają się wszystkie narodowości i szukają wspólnego języka – handlu, rozwoju miasta, rozwoju własnego i edukacji, która dla tego miasta zawsze była ważna. I to jest znakomite, że i teraz Uniwersytet Gdański ma w tym teraz udział i jest miejscem, który łączy nie tylko uczelnie, ale też instytucje wspomagające szkolnictwo wyższe w Polsce: Erasmus, Nawa, Fundacja Edukacyjna Perspektywy. Jesteśmy tu razem, żeby rozmawiać o wyzwaniach, żeby znaleźć systemowe ścieżki rozwoju naszych uczelni, żeby bezpiecznie przez przejść przez czasy kryzysów – dodała Przewodnicząca UKU.
Piątkowe obrady inicjujące działania UKU odbyły się tym razem nie w Gdańsku, lecz w Kampusie Sopockim UG, na Wydziale Zarządzania.
– Chcieliśmy państwu pokazać także kampus sopocki, który jest najbardziej umiędzynarodowiony jeśli brać pod uwagę liczbę studentów zagranicznych w Uniwersytecie Gdańskim – mówił Rektor prof. Piotr Stepnowski witając gości. – Od samego początku uważaliśmy, że komisja będzie bardzo ważne gremium wymiany doświadczeń w zakresie internacjonalizacji działań uczelni – zarówno na polu wymiany akademickiej, jak i realizacji wspólnych projektów jak uniwersytety europejskie i wiele innych podobnych inicjatyw – dodał Rektor.
W Uniwersyteckiej Komisji Umiędzynarodowienia zasiadają przedstawiciele wszystkich uniwersytetów skupionych w Konferencji Rektorów Uniwersytetów Polskich. W obradach uczestniczyli ich przedstawiciele – prorektorzy, w których gestii pozostają w uczelniach kwestie umiędzynarodowienia. Gośćmi komisji byli także eksperci, którzy na co dzień zajmują się różnymi obszarami współpracy międzynarodowej: Zastępczyni Dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej dr Zofia Sawicka, Dyrektor generalny Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE) i Dyrektor Narodowej Agencji Programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności dr hab. Paweł Poszytek oraz założyciel Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, Prezes IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence Waldemar Siwiński.
W pierwszej części obrad głos oddano ekspertom. Ten panel otworzył Dyrektor dr hab. Paweł Poszytek, który podkreślił wkład programu Erasmus+ dla już rozwijającej się w wielu obszarach kształcenia współpracy oraz zarysował możliwości stojące przed beneficjentami środków europejskich Programu Erasmus+.
– W dobie obecnych wyzwań – doraźnych, ale i długodystansowych i nowych trendów umiędzynarodowienie staje się naprawdę bardzo ważnym elementem funkcjonowania uczelni, szkolnictwa wyższego właściwie we wszystkich krajach – powiedział Dyrektor dr hab. Paweł Poszytek. – Program Erasmus + daje możliwości, żeby się umiędzynaradawiać w sposób ustrukturyzowany, w bardzo jakościowy, ale przede wszystkim program finansuje te możliwości. Erasmus+ to nie tylko ta tradycyjna mobilność studentów i pracowników uczelni, ale także pieniądze na projekty, które unowocześniają ofertę dydaktyczną, wprowadzają elementy cyfryzacji, która, jak pokazała pandemia, dziś jest już koniecznością.
Dyrektor Programu mówił także o szybkiej reakcji Komisji Europejskiej przyznającej środki na program po wybuchu wojny w Ukrainie.
– Działania te umożliwiły przebywanie i naukę wielu studentom z Ukrainy właśnie ze środków Erasmus+ – podkreślił Dyrektor dr hab. Paweł Poszytek. – Przed nami wyzwania związane z przemysłem 4.0, z nową rzeczywistością, z która będziemy się mierzyć. Świat stechnologizowany, będzie wymagał nowych kompetencji. Program Erasmus+ również ułatwia i pozwala studentom, w ramach mobilności szybciej nabywać te wszystkie kompetencje, szczególnie miękkie, które są potrzebne na rynku pracy. Poza tym musimy zdobywać doświadczenie w komunikacji nie tylko językowej, ale np. w grupie interdyscyplinarnej, badawczej, czy projektowej, w której musi porozumieć się informatyk z lekarzem czy ze studentem innej dziedziny, bo będą tworzyć innowacyjne rozwiązania dla swojej branży. Istotna niedługo będzie umiejętność komunikacji z maszynami. Do tych wszystkich wyzwań oczywiście możemy zastosować różne rozwiązania, a Erasmus + jest nie tylko jednym z takich narzędzi, ale co najważniejsze – dostarcza finansowania na ich wykorzystanie – podkreślił.
Szczegóły dotyczące Programu Erasmus+ oraz bogatą ofertę dotyczącą realizacji różnorakich projektów skierowanych do wielu grup społecznych prezentował Dyrektor Biura ds. współpracy z regionami Erasmus+ InnHUB Bartosz Stawiarz, który mówił m.in. o Centrach Innowacji powstających na terenach uczelni. (prezentacja – patrz tu) Jedno z nich znajduje się w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Gdańskiego (czytaj tu).
Równie istotnym partnerem, będącym wsparciem w obszarze międzynarodowych działań dla polskich uczelni jest Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej. NAWA „działa na rzecz internacjonalizacji polskiej nauki poprzez wspieranie i stymulowanie międzynarodowej współpracy badawczej i wymiany akademickiej. Agencja dąży do umocnienia doskonałości naukowej, umiędzynarodowienia polskich uczelni i instytucji naukowych, a także do promocji Polski – jej języka oraz kultury w celu budowania wizerunku kraju oferującego interesujące możliwości edukacyjne i badawcze” (źródło https://nawa.gov.pl). Uniwersytecka Komisja Umiędzynarodowienia jest więc idealnym partnerem do wymiany doświadczeń również tych, dotyczących programów adresowanych przez NAWĘ do uczelni wyższych. Gościem UKU była Zastępczyni Dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej dr Zofia Sawicka, która powiedziała m.in.: – Misją Nawy jest wzmocnienie potencjału polskiej nauki i szkolnictwa wyższego przez wymianę i współpracę międzynarodową. Głęboko wierzymy w to, że nie jesteśmy w stanie działać, zarówno naukowo, jaki w zakresie kształcenia bez współpracy zarówno między uczelniami w Polsce, jak i w wymiarze międzynarodowym.
W podobnym tonie wypowiedział się kolejny ekspert Prezes IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence Waldemar Siwiński, będący również założycielem i Prezesem Fundacji Edukacyjnej Perspektywy, która znana jest z działań na rzecz umiędzynarodowienia szkolnictwa polskiego, w tym również uczelni wyższych.
– Umiędzynarodowienie jest w centrum działalności wszystkich uczelni. Nie można być uczelnią, nie będąc jednostką międzynarodową. Nie chodzi tu tylko o studentów, czy pracowników zagranicznych , których wciąż jest jeszcze w Polsce bardzo mało – powiedział Prezes Waldemar Siwiński – ale o to, żeby we wszystkich działaniach ten międzynarodowy wymiar był zintegrowany. Celem uczenia się jest nabycie kompetencji poruszania w świecie, a badania nie mogą być wyłącznie w wymiarze polskim. Zawsze musimy odnosić je do badań międzynarodowych. Inaczej byłaby to fikcja. Nie ma też wydarzeń na świecie, które nie wpływałyby na nas, czego doskonałym przykładem jest dzisiaj sytuacja w Ukrainie. Dlatego nasz student musi być tak wyedukowany, żeby potrafił poruszać się po świecie, był do niego przygotowany i miał kompetencje do uczenia się tego świata. Umiędzynarodowienie to wyzwanie i zadanie dla nas wszystkich – podkreślił Prezes.
Panel ekspercki wskazał członkom UKU kolejne obszary i zadania, które możliwe będą do zrealizowania dzięki współpracy środowiska uniwersyteckiego, a mogą poprawić podejmowane już działania dotyczące współpracy międzynarodowej. Jak przypuszczają rektorzy – połączenie sił w wielu poruszanych kwestiach może skutkować pozytywnie czy to w ewaluacji uczelni czy w rankingach – krajowych i zagranicznych.
Druga część obrad, ze względu na charakter inicjacyjny spotkania UKU, dotyczyła spraw organizacyjnych i tych projektów uchwał, nad którymi komisja ma pracować w najbliższej przyszłości.
